ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 7 listopada 2007 r.
w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych,
diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych
przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego
Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§ 1.
1. Pielęgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego:
| 1) |
świadczeń zapobiegawczych obejmujących:
| a) |
prowadzenie poradnictwa w zakresie samoopieki w życiu z chorobą i niepełnosprawnością w stosunku do człowieka chorego i jego rodziny, |
| b) |
psychoedukację chorych z zaburzeniami psychicznymi i uzależnieniami oraz ich rodzin, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| c) |
prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienia dorosłych oraz dzieci zdrowych, |
| d) |
prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienia dzieci chorych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, |
| e) |
prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi z grup dyspanseryjnych, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa w środowisku nauczania i wychowania lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, |
| f) |
pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniem środków farmaceutycznych i materiałów medycznych, |
| g) |
wykonywanie szczepień ochronnych w ramach kalendarza szczepień i na zlecenie właściwych jednostek organizacyjnych służby zdrowia oraz wystawianie związanych z tym zaświadczeń, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| h) |
organizację izolacji chorych zakaźnie w miejscach publicznych i w warunkach domowych; |
|
| 2) |
świadczeń diagnostycznych obejmujących:
| a) |
wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| b) |
wykonywanie badania fizykalnego umożliwiającego wczesne wykrywanie chorób sutka, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| c) |
kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieranie materiałów do badań diagnostycznych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| d) |
kierowanie na badania lub pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wymazy z nosa, gardła i narządów płciowych i inne wydzieliny), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| e) |
wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i w moczu, |
| f) |
oznaczanie glikemii za pomocą glukometru, |
| g) |
wykonywanie badań przesiewowych oraz kierowanie do lekarzy, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa w środowisku nauczania i wychowania lub w zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego), |
| h) |
wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| i) |
wykonywanie pulsoksymetrii, |
| j) |
wykonywanie pomiarów stężenia gazów biorących udział w procesie oddychania (gazometrii, kapnometrii), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, |
| k) |
ocenę wydolności oddechowej metodą spirometrii, |
| l) |
wstępną ocenę ciężkości urazów i organizację bezpiecznego transportu chorego, |
| m) |
ocenę stopnia i powierzchni oparzeń oraz podjęcie działań leczniczych w ramach pomocy przedlekarskiej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| n) |
ocenę stanu świadomości chorego z wykorzystaniem właściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| o) |
ocenę poziomu znieczulenia pacjenta oraz relaksometrię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, |
| p) |
prowadzenie bilansu wodnego, |
| q) |
ocenę stopnia przewodnienia pacjenta dializowanego, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| r) |
ocenę i monitorowanie bólu oraz innych objawów u przewlekle chorych objętych opieką paliatywną oraz ocenę wydolności fizycznej chorego, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| s) |
ocenę jakości życia chorego objętego opieką paliatywną, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego; |
|
| 3) |
świadczeń leczniczych obejmujących:
| a) |
ustalanie diety w żywieniu ludzi chorych, w oparciu o obowiązujące w tym zakresie wytyczne, |
| b) |
dobór i wykorzystanie różnych technik karmienia u chorych, |
| c) |
zakładanie zgłębnika do żołądka i odbarczenie treści, |
| d) |
wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, |
| e) |
zakładanie cewnika do pęcherza moczowego i usuwanie założonego cewnika, |
| f) |
płukanie pęcherza moczowego, |
| g) |
wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), |
| h) |
dobór sposobów i opatrywanie oparzeń, ran, odleżyn (do III° włącznie) oraz przetok, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| i) |
zdejmowanie szwów, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| j) |
doraźne podawanie tlenu, |
| k) |
tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| l) |
wykonywanie inhalacji, |
| m) |
stosowanie baniek lekarskich, |
| n) |
wykonywanie kaniulacji żył obwodowych, |
| o) |
podawanie dożylne leków oraz kroplowe przetaczanie dożylne płynów w ramach postępowania w resuscytacji krążeniowo-oddechowej według obowiązujących standardów postępowania w stanach naglących, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| p) |
doraźną modyfikację stałej dawki leczniczej insuliny krótkodziałającej, |
| q) |
kroplowe przetaczanie dożylne płynów, podawanie dożylne leków (Heparinum, Natrium Chloratum 0,9%, Glucosum 5%, Natrium Chloratum 10%, Calcium 10%) oraz modyfikację ich dawki, w trakcie trwania dializy, zgodnie z planem leczenia ustalonym dla danego pacjenta oraz obowiązującymi w danym zakładzie opieki zdrowotnej standardami, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| r) |
doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego i leków stosowanych w celu łagodzenia innych dokuczliwych objawów (duszność, nudności, wymioty, lęk, delirium) u chorych objętych opieką paliatywną, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| s) |
podawanie na zlecenie lekarskie dożylne, zewnątrzoponowe i podskórne leków łagodzących dokuczliwe objawy u chorych objętych opieką paliatywną, z uwzględnieniem nowoczesnych technik (stosowanie analgezji sterowanej przez chorego- PCA, ciągłego podawania leków i płynów podskórnie przy użyciu zestawu "Buterfly" oraz infuzorów), pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| t) |
przygotowanie chorych (i ich rodzin) leczonych metodami: Ciągła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa (CADO), Automatyczna Dializa Otrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja - do współudziału w prowadzonym leczeniu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| u) |
wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, |
| w) |
wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| x) |
zastosowanie unieruchomienia przy złamaniach kości i zwichnięciach oraz przygotowanie chorego do transportu, |
| y) |
zlecanie transportu chorego, |
| z) |
prowadzenie psychoterapii podstawowej oraz wykorzystanie elementów psychoterapii kwalifikowanej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego; |
|
| 4) |
świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących:
| a) |
prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia, |
| b) |
prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), |
| c) |
prowadzenie aktywizacji podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| d) |
prowadzenie terapii kreatywnej i rehabilitacji chorych wymagających opieki paliatywnej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| e) |
prowadzenie instruktażu w zakresie treningu pęcherza moczowego u chorych z problemem nietrzymania moczu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| f) |
prowadzenia instruktażu w zakresie hartowania i kształtowania kikuta amputowanej kończyny, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| g) |
rehabilitację podopiecznych z zaburzeniami psychicznymi, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| h) |
wnioskowanie o objęcie opieką społeczną, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego). |
|
2. Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów do tych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 2.
Pielęgniarka systemu w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 590), jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego medycznych czynności ratunkowych obejmujących:
| 1) |
ocenę stanu pacjenta w celu ustalenia postępowania i podjęcia decyzji o prowadzeniu lub odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych; |
| 2) |
układanie pacjenta w pozycji właściwej dla jego stanu zdrowia lub odniesionych obrażeń; |
| 3) |
podjęcie i prowadzenie podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo ? oddechowej u dorosłych i dzieci według standardów ogłoszonych w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 43 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym; |
| 4) |
bezprzyrządowe przywracanie drożności dróg oddechowych; |
| 5) |
przyrządowe przywracanie i zabezpieczanie drożności dróg oddechowych z zastosowaniem w szczególności:
| a) |
rurki ustno ? gardłowej, |
| b) |
rurki nosowo ? gardłowej, |
| c) |
maski krtaniowej, |
| d) |
rurki krtaniowej, |
| e) |
konikopunkcji (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); |
|
| 6) |
odsysanie dróg oddechowych; |
| 7) |
podjęcie tlenoterapii biernej lub wspomagania oddechu lub wentylacji zastępczej powietrzem lub tlenem:
| a) |
ręcznie - z użyciem:
| - |
maski twarzowej, |
| - |
zastawki jednokierunkowej i worka oddechowego, |
|
| b) |
mechanicznie ? z użyciem respiratora; |
|
| 8) |
intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej w nagłym zatrzymaniu krążenia przez usta lub przez nos, bez użycia środków zwiotczających oraz prowadzenie wentylacji zastępczej; |
| 9) |
wykonanie EKG; |
| 10) |
wykonanie defibrylacji ręcznej na podstawie EKG; |
| 11) |
wykonanie defibrylacji zautomatyzowanej; |
| 12) |
monitorowanie czynności układu oddechowego; |
| 13) |
monitorowanie czynności układu krążenia metodami nieinwazyjnymi; |
| 14) |
wykonanie kaniulacji żył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz żyły szyjnej zewnętrznej; |
| 15) |
wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); |
| 16) |
podawanie leków drogą dożylną, domięśniową, podskórną, dotchawiczą, doustną, doodbytniczą i wziewną oraz doszpikową, przy użyciu gotowego zestawu (podawanie leków drogą doszpikową pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); |
| 17) |
odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); |
| 18) |
oznaczanie poziomu parametrów krytycznych z użyciem dostępnego sprzętu, w tym w szczególności:
| a) |
poziomu glukozy w surowicy, |
| b) |
poziomu elektrolitów w surowicy, |
| c) |
badania gazometrycznego krwi włośniczkowej; |
|
| 19) |
opatrywanie ran; |
| 20) |
tamowanie krwotoków; |
| 21) |
unieruchamianie kręgosłupa ze szczególnym uwzględnieniem odcinka szyjnego; |
| 22) |
odebranie porodu nagłego w warunkach pozaszpitalnych; |
| 23) |
segregację medyczną w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym; |
| 24) |
podejmowanie działań zabezpieczających w celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia; |
| 25) |
przygotowanie pacjenta i opieka medyczna podczas transportu przez zespół ratownictwa medycznego w rozumieniu art. 3 ust. 10 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym. |
§ 3.
Pielęgniarka, o której mowa w § 2, wykonująca określone w rozporządzeniu medyczne czynności ratunkowe, jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym
załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 4.
W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeń leczniczych pielęgniarka jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 5.
1. Pielęgniarka zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje, bez zbędnej zwłoki, lekarza o samodzielnym wykonaniu świadczeń wymienionych w § 1 oraz o podanych lekach.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pielęgniarki wykonującej opiekę nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeżeli w jej obecności pacjent zostanie objęty opieką lekarską.
§ 6.
1. Położna jest uprawniona do wykonywania samodzielnie:
| 1) |
świadczeń zapobiegawczych obejmujących:
| a) |
sprawowanie opieki przedkoncepcyjnej nad kobietą w celu przygotowania jej do świadomego planowania rodziny, sprawowania opieki nad noworodkiem i niemowlęciem, |
| b) |
prowadzenie poradnictwa w zakresie przygotowania rodziny do pełnienia funkcji prokreacyjnej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| c) |
prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniu do kobiet ciężarnych oraz kierowanie do lekarzy specjalistów, |
| d) |
przygotowanie kobiet do prowadzenia samoobserwacji we wszystkich okresach życia w celu wczesnego wykrywania i likwidacji czynników ryzyka schorzeń nowotworowych, |
| e) |
prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniu do kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi, |
| f) |
ustalanie diety w poszczególnych okresach życia kobiety, w ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiego ryzyka, |
| g) |
przeprowadzanie wizyt patronażowych u położnicy i noworodka (niemowlęcia), |
| h) |
prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienia noworodków i niemowląt zdrowych, |
| i) |
pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniem środków farmaceutycznych i materiałów medycznych, |
| j) |
wykonywanie szczepień ochronnych u noworodków w ramach kalendarza szczepień, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego; |
|
| 2) |
świadczeń diagnostycznych obejmujących:
| a) |
pobieranie materiałów do badań i wykonywanie testów diagnostycznych: ? ciążowego, ? na obecność białka w moczu, ? oznaczenie poziomu glukozy we krwi, |
| b) |
kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieranie materiałów do badań diagnostycznych, |
| c) |
pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wydzielina z dróg rodnych, inne wydzieliny), |
| d) |
wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| e) |
wykonywanie badania fizykalnego umożliwiającego wczesne wykrywanie chorób sutka, |
| f) |
wykonywanie i interpretację badań służących ocenie stanu zdrowia płodu i ciężarnej, polegających na: ? badaniu położniczym zewnętrznym, ? badaniu położniczym wewnętrznym, ? kardiotokografii, |
| g) |
wykonywanie pomiarów stężenia gazów biorących udział w procesie oddychania:
? gazometrii, kapnometrii, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, |
| h) |
wykonywanie pulsoksymetrii, |
| i) |
ocenę stanu świadomości chorej z wykorzystaniem właściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| j) |
wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| k) |
prowadzenie bilansu wodnego; |
|
| 3) |
świadczeń leczniczych obejmujących:
| a) |
prowadzenie i przyjęcie porodu fizjologicznego, |
| b) |
prowadzenie porodu w wodzie, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| c) |
nacięcie, znieczulenie miejscowe i szycie krocza naciętego oraz pękniętego I° według obowiązujących standardów postępowania, |
| d) |
wykonywanie zabiegu Credego u noworodka, |
| e) |
zdjęcie szwów z krocza, |
| f) |
płukanie pochwy, |
| g) |
wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), |
| h) |
wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, |
| i) |
stosowanie baniek lekarskich, |
| j) |
wykonywanie inhalacji, |
| k) |
doraźne podawanie tlenu, |
| l) |
tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, |
| m) |
zakładanie cewnika do pęcherza moczowego i usuwanie założonego cewnika, |
| n) |
płukanie pęcherza moczowego, |
| o) |
dobór sposobów i opatrywanie ran, odleżyn (do III° włącznie), pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| p) |
zdejmowanie szwów z ran pooperacyjnych, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| q) |
wykonywanie kaniulacji żył obwodowych, |
| r) |
podawanie dożylne leków oraz kroplowe przetaczanie dożylne płynów w ramach postępowania w resuscytacji krążeniowo-oddechowej według obowiązujących standardów postępowania w stanach naglących, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| s) |
doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego, w leczeniu choroby nowotworowej u chorych przewlekle, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| t) |
wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, |
| u) |
wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, |
| w) |
udzielanie pomocy położniczej w nagłych przypadkach przed przybyciem lekarza:
| - |
udzielanie pomocy ręcznej w porodach miednicowych, |
| - |
ręczne wydobycie łożyska w przypadku krwotoku (masaż macicy, zabieg Credego), |
| - |
tamponowanie pochwy w przypadku pęknięcia szyjki macicy, |
| - |
obrót wewnętrzny w przypadku porodu bliźniaczego, gdy po urodzeniu się pierwszego płodu drugi znajduje się w położeniu poprzecznym, a zwiodła próba wykonania obrotu zewnętrznego, |
|
| x) |
zlecanie transportu chorego; |
|
| 4) |
świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących:
| a) |
ćwiczenia usprawniające w ciąży, połogu i schorzeniach ginekologicznych, |
| b) |
prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia, |
| c) |
prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), |
| d) |
aktywizację podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego. |
|
2.Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów do tych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b, określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
§ 7.
W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeń leczniczych położona jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych przypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia, a w przypadku braku możliwości interwencji lekarskiej, gdy zwłoka w ich podaniu stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia matki lub dziecka - również leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 5 do rozporządzenia.
§ 8.
1. Położna zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje bez zbędnej zwłoki lekarza zatrudnionego w tym zakładzie o samodzielnym wykonaniu świadczeń wymienionych w § 6 oraz o podanych lekach.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do położnej sprawującej opiekę nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeżeli w jej obecności pacjent zostanie objęty opieką lekarską.
§ 9.
Pielęgniarka, położna przy podejmowaniu czynności związanych z samodzielnym wykonywaniem świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych nie powinna wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe, a w szczególności podejmować czynności wymagających umiejętności zawodowych, uzyskiwanych w drodze doskonalenia zawodowego w odpowiedniej formie kształcenia podyplomowego.
§ 10.
Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 września 1997 r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanych przez pielęgniarkę samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego, oraz zakresu i rodzaju takich świadczeń wykonywanych przez położną samodzielnie (Dz. U. Nr 116, poz. 750).
§ 11.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
MINISTER ZDROWIA
|
